Chu Văn An 朱文安 | |
---|---|
Văn Trinh Công | |
![]() Tượng thờ Phố Chu Văn An bên trên Văn Miếu – Quốc Tử Giám | |
Tên húy | Chu An (朱安) |
Tên chữ | Linh Triệt (靈徹) |
Tên hiệu | Tiều Ẩn (樵隱) |
Bút danh | Tiều Ẩn |
Thụy hiệu | Văn Trinh |
Thông tin cẩn cá nhân | |
Sinh | |
Tên húy | Chu An (朱安) |
Ngày sinh | 25 mon 8, 1292 |
Nơi sinh | Thăng Long, Đại Việt |
Mất | |
Thụy hiệu | Văn Trinh |
Ngày mất | 1370 (77–78 tuổi) |
An nghỉ | núi Phượng Hoàng, phường Văn An, TP.HCM Chí Linh, tỉnh Hải Dương |
Giới tính | nam |
Gia quyến | |
Thân phụ | Chu Văn Thiện |
Thân mẫu | Lê Thị Chuân |
Học vấn | Thái học viên (Tiến sĩ) |
Chức quan | Tư nghiệp Quốc Tử Giám |
Tước hiệu | Văn Trinh Công |
Nghề nghiệp | Nhà giáo, lương y, |
Tôn giáo | Nho giáo |
Quốc gia | Đại Việt |
Triều đại | Nhà Trần |
Sáng tác nổi bật | Thất trảm sớ |
|
Chu Văn An (25 mon 8 năm 1292 - 1370), thương hiệu thiệt là Chu An, hiệu là Tiều Ẩn, tên tự là Linh Triệt, là một trong ngôi nhà giáo, lương y, quan tiền viên Đại Việt cuối thời Trần, "danh nhân văn hóa truyền thống thế giới"[1]. Sau Lúc thất lạc, ông được vua Trần truy phong tước đoạt Văn Trinh công nên đời sau thân quen gọi là Phố Chu Văn An hoặc Chu Văn Trinh. Ông được Đại Việt sử ký toàn thư review là ông tổ của những ngôi nhà nho nước Việt.
Ông được gọi là kẻ thầy của từng thời đại, ngôi nhà giáo lỗi lạc của VN, tiếp tục dành riêng cả cuộc sống cho việc nghiệp dạy dỗ học tập, với triết lý dạy dỗ nhân bản, ko phân biệt nhiều túng bấn, học tập song song với thực hành thực tế, học tập trong cả đời để tìm hiểu, nhằm thao tác làm việc và hiến đâng mang lại xã hội. Tư tưởng cơ của ông không chỉ sở hữu tác động cho tới nhiều mới người VN mà còn phải thêm phần trở nên tân tiến những độ quý hiếm nhân bản nhập chống. Quan điểm dạy dỗ của ông sở hữu những độ quý hiếm tiến bộ cỗ vượt lên thời đại, thân mật với mục tiêu dạy dỗ của trái đất lúc bấy giờ.
Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]
Chu Văn An quê quán ở thôn Văn Thôn, Quang Liệt, thị trấn Thanh Đàm (nay nằm trong thôn Văn, xã Thanh Liệt, thị trấn Thanh Trì, Hà Nội).
Ông là kẻ thẳng thắn, từng đỗ Thái học viên tuy nhiên ko đi ra thực hiện quan tiền nhưng mà há ngôi trường dạy dỗ học tập ở thôn Huỳnh Cung, mặt mũi cơ sông Tô Lịch. Ông sở hữu công rộng lớn trong những công việc quảng bá, dạy dỗ tư tưởng đạo đức nghề nghiệp Khổng giáo nhập VN. Vua Trần Minh Tông (1300–1357) mời mọc ông đi ra thực hiện tư nghiệp Quốc tử giám, dạy dỗ mang lại Thái tử Trần Vượng, tức là vua Trần Hiến Tông sau này. Đến đời Dụ Tông, thấy quyền thần thực hiện nhiều điều vô đạo, ông dưng Thất trảm sớ van chém bảy thương hiệu gian ngoan nịnh hót, tuy nhiên vua ko nghe. Ông ngán chán nản kể từ quan tiền về ở núi Phượng Hoàng (Chí Linh, Hải Dương), lấy hiệu là Tiều ẩn (người hái củi ở ẩn) dạy dỗ học tập, viết lách sách cho đến Lúc thất lạc.
Được tôn kính[sửa | sửa mã nguồn]
Cuộc đời thanh bạch và tiết toá của ông là tấm gương sáng sủa của thời phong con kiến VN. Ông là một trong nhập số đặc biệt không nhiều bậc hiền hậu nho được thờ ở Văn Miếu. Sự nghiệp của ông được ghi lại nhập văn bia ở Văn Miếu-Quốc Tử Giám.
Hiện ni còn lăng tẩm và đền rồng thờ của ông phía trên núi Phượng Hoàng, nằm trong xã Văn An; cơ hội Khu di tích lịch sử Côn Sơn khoảng tầm 4 km. Đây là một trong điểm di tích lịch sử văn hóa truyền thống và danh thắng, với cảnh rừng thông rất đẹp trùng điệp, sở hữu đền rồng thờ cũ và mới mẻ xây hoàn thành trong năm 2007. Lăng mộ Phố Chu Văn An nằm trong Khu di tích lịch sử này. Lễ hội nhập mon tám và mon một, trọng hội vào trong ngày 25-8 và 26-11. Khu di tích lịch sử được xếp thứ hạng năm 1998.
Tên ông còn được mệnh danh cho những công trình xây dựng công nằm trong, như mặt phố, ngôi trường học tập.
Câu đối thờ Chu An:[sửa | sửa mã nguồn]
Trần thưa demo hà thời, dục vịnh đại phi hiền hậu fake lạc'
- Phượng đạp tồn ẩn xứ, trĩ lưu ngôi trường ngưỡng triết nhân phong
Xem thêm: nguyễn phi vân là ai
Dịch:
- Cuối đời Trần là thời nào là, dìm vịnh rong đùa há chẳng nên là loại thú phấn khởi của bậc hiền hậu giả?
- Núi Phượng vẫn còn đấy dấu tích ở ẩn, đỉnh non vẫn mãi mãi ngưỡng mộ tư thế của kẻ triết nhân!
- Ông được Đại Việt sử ký toàn thư chép:
- An (người Thanh Đàm), tính cương nghị, trực tiếp thắn, sửa bản thân trong trắng, bền lưu giữ tiết toá, ko cầu lợi lộc. Ông trong nhà xem sách, học tập vấn tinh ma thông, phổ biến xa gần, học tập trò tràn cửa ngõ, thông thường sở hữu kẻ đỗ đại khoa, nhập chính phủ nước nhà. Như Phạm Sư Mạnh, Lê Quát đã thử hành khiển nhưng mà vẫn lưu giữ lễ học tập trò, lúc đến thăm hỏi thầy thì lễ bái chất vấn ở bên dưới chóng, được rỉ tai với thầy vài ba câu rồi ra đi thì lấy thực hiện mừng lắm. Kẻ nào là xấu xa thì ông nghiêm nghị tương khắc trách móc mắng, thậm chí còn la hét ko mang lại nhập. Ông là kẻ trong trắng, trực tiếp thắn, nghiêm nghị nghị, lẫm liệt kinh hãi cho tới vì vậy đấy. Minh Tông mời mọc ông dạy dỗ hoàng thái tử học tập.
- Dụ Tông ham đùa bời ngay lưng chính vì sự, quyền thần nhiều kẻ thực hiện trái khoáy phép tắc nước, An khuyên nhủ can, Dụ Tông ko nghe, bèn dưng sớ van chém bảy thương hiệu nịnh hót thần, đều là những kẻ quyền thế được vua yêu thương. Người bấy giờ gọi là "Thất trảm sớ". Sớ nhấc lên tuy nhiên ko được vấn đáp, ông ngay lập tức treo nón về quê.
- Ông mến núi Chí Linh, bèn cho tới ở đấy. Khi nào là sở hữu triều hội rộng lớn thì cho tới kinh sư. Dụ Tông lấy chính vì sự trao mang lại ông, ông kể từ chối không sở hữu và nhận. Hiến Từ thái hoàng thái hậu bảo: "Ông tao là kẻ ko thể nào là bắt thực hiện tôi được, tao sai bảo thế nào là được ông ta?". Vua sai nội thần lấy ăn mặc quần áo ban mang lại ông. Ông lễ bái tạ hoàn thành, ngay lập tức lấy cho tất cả những người không giống không còn. Thiên hạ đều nghĩ rằng bậc hùng vĩ.
- Đến Lúc Dụ Tông băng, quốc thống suýt thất lạc, nghe tin cẩn những quan tiền cho tới lập vua, ông mừng lắm. Chống côn cho tới van bái yết, hoàn thành lại van về bên quê, kể từ chối không sở hữu và nhận chức gì. Khi ông thất lạc Vua sai quân cho tới tế, tặng thưởng thương hiệu thụy, không nhiều lâu sau sở hữu mệnh lệnh mang lại tòng tự động ở Văn miếu.
- Những ngôi nhà nho nước Việt tao được sử dụng ở đời ko nên không nhiều nếu không muốn nói là rất ít, tuy nhiên kẻ thì chỉ nghĩ về cho tới công danh và sự nghiệp, kẻ thì chuyên nghiệp lo phiền về phú quý, kẻ lại a tòng với đời, kẻ chỉ cốt ăn lộc lưu giữ thân mật, chưa tồn tại ai Chịu chú tâm cho tới đạo đức nghề nghiệp, tâm trí cho tới việc chung vua nêu đức đảm bảo chất lượng, mang lại dân được nhờ ơn. Như Tô Hiến Thành đời Lý, chu Văn Trinh đời Trần, có lẽ rằng sát được như vậy. Nhưng Hiến Thành gặp gỡ được vua thông minh vì vậy công danh và sự nghiệp, sự nghiệp được thấy ngay lập tức đương thời. Văn Trinh ko gặp gỡ vua anh minh nên chủ yếu học tập của ông, đời sau mới mẻ thấy được. Hãy lấy Văn Trinh nhưng mà rằng, thờ vua vớ trực tiếp thắn can ngăn, xuất xử thì tuân theo nghĩa lý, đào tạo và giảng dạy nhân tài thì công khanh đều ở cửa ngõ ông nhưng mà đi ra, tiết toá hùng vĩ thì thiên tử cũng ko thể bắt thực hiện tôi được. Huống chi thế đàng hoàng nhưng mà đạo thực hiện thầy được nghiêm nghị, tiếng nói lẫm liệt nhưng mà bọn phỉnh hót nên hoảng sợ. Ngàn năm về sau, nghe tư thế của ông, há ko thực hiện mang lại kẻ điêu ngoa trở thành liêm chủ yếu, người yếu hèn yếu hèn biết tự động lập được hoặc sao? Nếu không tìm kiếm hiểu vẹn toàn cớ, thì có lẽ ai biết thụy hiệu của ông xứng danh với trái đất của ông. Ông thực xứng danh xem như là ông tổ của những ngôi nhà nho nước Việt tao nhưng mà thờ nhập Văn Miếu. [2]
Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]
- Thất trảm sớ
- Tiều ẩn ganh đua tập
- Tiều ẩn quốc ngữ ganh đua tập
- Tứ thư thuyết ước
- Giang đình tác
- Linh đạp tạp hứng
- Miết trì
- Nguyệt tịch cỗ Tiên Du đạp tùng kính
- Thứ vận tặng Thủy Vân đạo nhân
- Xuân đán
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Thất trảm sớ
- Trường Chu Văn An
Hình ảnh[sửa | sửa mã nguồn]
-
Tượng thờ Phố Chu Văn An bên trên Văn Miếu-Quốc Tử Giám
-
Tranh thờ Phố Chu Văn An nhập Văn Miếu - Văn Miếu bên trên Hà Nội
-
Tượng Phố Chu Văn An bên trên Văn Miếu Trấn Biên - Đồng Nai
Xem thêm: phương trinh jolie là ai
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
Liên kết khác[sửa | sửa mã nguồn]
- Chu Văn An: Tiểu sử, cuộc sống với việc góp phần mang lại nền giáo dục " https://chiase24.com/chu-van-an.html"
- CHU VĂN AN – NGƯỜI THẦY CHUẨN MỰC MUÔN ĐỜI CỦA VIỆT NAM: https://www.cdspkg.edu.vn/cac-don-vi/to-chuc-chinh-tri-xa-hoi/hoi-khuyen-hoc/321-chu-van-an-nguoi-thay-chuan-muc-muon-doi-cua-viet-nam
- Người thầy vĩ đại mãi lưu danh: https://www.holaai.org/2021/07/chu-van-an.html
Bình luận