sương nguyệt anh là con ai

Bách khoa toàn thư ngỏ Wikipedia

Sương Nguyệt Anh

Bạn đang xem: sương nguyệt anh là con ai

SinhNguyễn Ngọc Khuê
1 mon 2, 1864
làng An Bình Đông, Ba Tri, Ga Tre
Mất20 mon 1, 1921 (56 tuổi)
làng Mỹ Chánh Hòa, Ba Tri, Ga Tre
Nghề nghiệpNhà báo, mái ấm thơ
Nổi tiếng vìChủ cây bút tờ báo Nữ giới chung
Phối ngẫuNguyễn Công Tính
Con cái1 gái:
Nguyễn Thị Vinh
Người thânNguyễn Đình Chiểu (cha)
Lê Thị Điền (mẹ)

Nguyễn Ngọc Khuê (1 mon hai năm 1864[a] - trăng tròn mon một năm 1921[b]), thông thường được nghe biết với cây bút danh Sương Nguyệt Anh (chữ Hán: 孀月英), là 1 thi sĩ và là mái ấm cây bút phái nữ thứ nhất của VN. Tờ báo Nữ giới chung (女界鐘) tự bà phụ trách móc là tờ báo thứ nhất của phụ phái nữ được xuất bạn dạng bên trên TP. Sài Gòn.[2]

Tên[sửa | sửa mã nguồn]

Sương Nguyệt Anh thương hiệu thiệt là Nguyễn Thị Ngọc Khuê (theo "Nguyễn chi thế phổ"),[3] tuy vậy thương hiệu ghi bên trên bia mộ lại là Nguyễn Ngọc Khuê, tự động là Nguyệt Anh.

Bút hiệu Sương Nguyệt Anh của bà Tức là "Góa phụ Nguyệt Anh".[4] Ngoài cây bút hiệu Sương Nguyệt Anh, bà còn ký nhiều cây bút hiệu không giống như: Xuân Khuê, Nguyệt Nga, Nguyệt Anh.

Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]

Mộ phái nữ sĩ Sương Nguyệt Anh nhập quần thể lăng Nguyễn Đình Chiểu bên trên Ba Tri

Sương Nguyệt Anh sinh bên trên xóm An Bình Đông (nay là xã An Đức), thị trấn Ba Tri, tỉnh Ga Tre.[5] Bà là phụ nữ loại tư (cho nên nhập gia tộc thông thường gọi bà là Năm Hạnh)[c] của phòng thơ Nguyễn Đình Chiểu, u là bà Lê Thị Điền, người xóm Thanh Ba, thị trấn Cần Giuộc.

Thuở nhỏ, bà nằm trong người chị thương hiệu là Nguyễn Thị Xuyến, được thân phụ (Đồ Chiểu) truyền dạy dỗ nên đảm bảo chất lượng cả chữ Hán lộn chữ Nôm. Khi cả nhị lớn khôn, có tiếng tài sắc, được người xung quanh ca tụng gọi là Nhị Kiều.

Năm 1888, Sương Nguyệt Anh được 24 tuổi tác thì thân phụ tổn thất. Tri phủ Ba Tường cho tới căn vặn bà thực hiện bà xã ko được, nên đem lòng oán thù hận, thám thính cơ hội hãm sợ hãi. Để rời tai hoạ, bà nằm trong mái ấm gia đình người anh (Nguyễn Đình Chúc) gửi quý phái Cái Nứa (Mỹ Tho) rồi dời về Rạch Miễu ở nhờ mái ấm ông nghè Trương Văn Mân. Tại phía trên, bà kết hôn với cùng một phó tổng trực thuộc, góa bà xã thương hiệu Nguyễn Công Tính,[d] sinh được một bé bỏng gái thương hiệu là Nguyễn Thị Vinh. Năm phụ nữ được 2 tuổi tác thì ông xã tổn thất. Từ tê liệt bà chực tiết nuôi con cái, thờ ông xã và ngỏ ngôi trường dạy dỗ chữ Nho mang lại học tập trò nhập vùng nhằm sinh sinh sống. Và cũng kể từ tê liệt, bà thêm thắt trước cây bút hiệu Nguyệt Anh một chữ "Sương" (孀), trở thành "Sương Nguyệt Anh", Tức là "Góa phụ Nguyệt Anh".

Những năm 1906-1908, hưởng trọn ứng trào lưu Đông Du của Phan Bội Châu, bà chào bán 1 phần điền sản và chuyển động quyên hùn để giúp đỡ học viên xuất dương quý phái Nhật du học tập.

Năm 1917, Sương Nguyệt Anh được một group chí sĩ ái quốc chào thực hiện mái ấm cây bút tờ Nữ giới chung (nghĩa là "tiếng chuông của phái nữ giới"). Tờ báo đi ra số thứ nhất ngày một mon hai năm 1918, với mái ấm trương nâng lên dân trí, khuyến nghị công nông thương và nhất là tôn vinh tầm quan trọng phụ phái nữ nhập xã hội.[e] Tờ báo sản xuất kế hoạch mặt hàng tuần với những chuyên nghiệp mục: xã thuyết, văn nghệ, gia chánh, học tập nghề nghiệp, với những trang điều hoặc ý đẹp mắt và u con cái thì thầm. cũng có thể rằng, "Nữ giới chung" là tờ báo thứ nhất ở VN thời tê liệt chú ý cho tới việc dạy dỗ phái nữ công, tiết hạnh phụ phái nữ và phê phán những quy tắc nghiêm ngặt so với phái nữ.[6]

Nhưng cho dù ngòi cây bút của Sương Nguyệt Anh với khôn khéo cho tới đâu, tầm tác động của tờ báo này khiến cho mật thám Pháp lo lắng. Tháng 7 năm 1918, tờ Nữ giới chung bị đình bạn dạng.[7] Cũng tức thì thời điểm hiện tại, người phụ nữ duy nhất của bà (Nguyễn Thị Vinh)[f] một vừa hai phải sinh đẻ kết thúc, té bệnh dịch khuất.

Sau tê liệt đôi mắt bà bị bệnh dịch, thông thường xuyên đau đớn và mức độ khoẻ cũng dần dần kiệt quệ. Nghe điều bác sĩ, Sương Nguyệt Anh dẫn con cháu nước ngoài về bên Mỹ Chánh Hoà (Ba Tri), nương náu điểm mái ấm người em út ít thương hiệu là Nguyễn Đình Chiêm nhằm chữa chạy, tuy nhiên duy nhất thời hạn cụt sau, hai con mắt bà bị quáng gà loà hẳn.

Xem thêm: tôn thất thuyết là ai

Từ tê liệt, sớm chiều bà lại kế tiếp lò dò bốc dung dịch, dạy dỗ học tập và sáng sủa tác thơ văn. Sáng sớm ngày 12 mon Chạp năm Tân Dậu (tức 9 mon một năm 1922), Sương Nguyệt Anh buông bỏ khá thở ở đầu cuối, khi 58 tuổi tác.[g]

Lúc đầu, mộ Sương Nguyệt Anh ở Mỹ Nhơn, về sau (năm 1959) được đồng bào di táng dời về ở cạnh mộ phần của tuy vậy thân ái bà, tức nằm trong quần thể đền rồng thờ và mộ Nguyễn Đình Chiểu bên trên xã An Đức, thị trấn Ba Tri, tỉnh Ga Tre thời buổi này.

Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]

Sương Nguyệt Anh sáng sủa tác nhiều, tuy nhiên ko gom trở thành tập luyện. Nay chỉ từ tản mác một vài bài xích thơ, như: Đoan Ngọ nhật điếu Khuất Nguyên, Tức sự, Chinh Phụ thi, Thưởng bạch Mai, Vịnh ni cô, Vua Thành Thái nhập Nam, Cảm tác Lúc bộ đội Việt cút Âu chiến... và vài ba bài xích vè, như: Vè tè yêu, Vè Thầy Hỷ, Vè tiến công đề...

Thơ[sửa | sửa mã nguồn]

Ngoài bạn dạng dịch cỗ Yên Sơn nước ngoài sử của Trung Quốc đi ra thơ lục chén bát, một vài không nhiều bài xích thơ chữ Hán, thể vè lục bát; thơ của Sương Nguyệt Anh phần rộng lớn là thơ Nôm, theo đuổi thể Đường luật.

Để thể hiện cuộc nợ duyên dang dở của tớ, bà viết:

Năm canh thức nhấp... năm canh những
Nửa gối sánh le, nửa gối chờ
Vườn én rủ ren bên trên lối cũ,
Canh gà xao xác giục tình xưa...

Nhưng phần nhiều, thơ của bà là nhằm đối đáp lại những người dân đang được trêu chòng ghẹo, đang được tỏ tình với bản thân, nhằm mục tiêu nêu lên đức trung kiên của những người phụ phái nữ Nam Sở, như Tiễn ông Kinh Hối nhậm chức kinh lịch ở Sa Đéc, Hoạ thơ Bảy Nguyện, Hoạ thơ Phủ Ngọc, Hoạ thơ Bái Liêu, Thưởng Bạch Mai, Vịnh ni cô,....

Trong số bài xích thơ không giống, Sương Nguyệt Anh đang được kín mít gửi gắm tấm lòng yêu thương nước, thương dân, quan hoài cho tới thời cục, trích:

Vui lòng thánh đế điểm xe cộ ngựa,
Xót dạ thần dân vùng lửa than
Nước đôi mắt với nằm trong trời khu đất biết,
Biển dâu một cuộc thấy nhưng mà thương.
(Vua Thành Thái nhập Nam)

Năm 1915, ông Việt Sĩ sau khoản thời gian đang được biểu dương ngợi Sương Nguyệt Anh rằng: Cuộc đời bà đang được trải qua quýt biết bao thống khổ, tuy nhiên biết bao nỗi khổ sở tê liệt chừng như nhằm thách thức người thiếu hụt phụ kiên trinh, ông còn đánh giá và nhận định như sau:

Nhắc cho tới Sương Nguyệt Anh, người tao còn thấy lại điểm bà một tấm gương hoạt động và sinh hoạt mang lại phái phái nữ lưu; người tao không bao giờ quên một cây cây bút cứng rắn từng nêu bên trên tờ Nữ giới chung nhiều yếu tố lý thú về phận sự phụ nữ so với mái ấm gia đình và xã hội. Trong buổi kí thác thời, phụ phái nữ nước mái ấm một vừa hai phải thoát ra khỏi khuê môn nhằm xúc tiếp với văn hóa truyền thống Âu Tây, bà Sương Nguyệt Anh vô cùng xứng danh là phái nữ sĩ chi phí phong bên trên khu đất Việt.[8]

Vinh danh[sửa | sửa mã nguồn]

Bút hiệu Sương Nguyệt Anh của bà được đặt điều mang lại thương hiệu đàng trên rất nhiều điểm ở VN như Đà Lạt, Thành phố Xì Gòn, Vũng Tàu...

Xem thêm: rich piana là ai

Nhầm lẫn[sửa | sửa mã nguồn]

Nhầm cây bút hiệu[sửa | sửa mã nguồn]

Bút hiệu của bà trước đó bị sai trở thành "Sương Nguyệt Ánh". Theo bài xích "Sương Nguyệt Anh hoặc Sương Nguyệt Ánh? Hay Nguyệt Anh thị?" nhập kiệt tác "Úc Viên thi đua thoại" của người sáng tác Đông Hồ (xuất bạn dạng năm 1969), thì việc lầm lẫn này rất có thể khởi đầu từ sự hiểu sai một câu nhập bài xích thơ "Vịnh hoa mai bên trên núi Điện Bà Tây Ninh" của bà:[9]

Tuyết đượm nhành tiên in sắc trắng
Sương trộn bóng nguyệt ánh color ngân

Vì sự lầm lẫn này nhưng mà những con phố được đặt điều theo đuổi cây bút hiệu của bà cũng trở nên ghi sai thương hiệu trở thành đàng Sương Nguyệt Ánh.[10][11] Việc sai thương hiệu này đang được xử lý, tuy vậy nhiều bảng hiệu bên trên đàng vẫn sử dụng thương hiệu sai.[12]

Nhầm hình họa chân dung[sửa | sửa mã nguồn]

Google Doodle ngày một mon hai năm 2023 tôn vinh bà với thương hiệu là phái nữ tổng chỉnh sửa thứ nhất của tờ báo phụ phái nữ thứ nhất ở VN.[13][14][15] Tuy nhiên, hình họa vẽ chân dung của bà bên trên Google Doodle lại là của phòng giáo Đặng Kim Chi, hiệu trưởng thứ nhất của Trường phái nữ trung học tập tổ hợp Sương Nguyệt Anh xây dựng năm 1971 bên trên TP. Sài Gòn (nay là Trường trung học cơ sở - trung học phổ thông Sương Nguyệt Anh bên trên Phường 3, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh).[16] Chỉ một ngày sau khoản thời gian đăng Google Doodle này, thay mặt đại diện Google bên trên VN và họa sỹ vẽ hình họa Google Doodle về bà đang được nài lỗi vì như thế sơ sót này.[17][18][19] Bức hình họa Google Doodle vẽ sai chân dung bà Sương Nguyệt Anh tiếp sau đó đã trở nên xóa ngoài trang web của Google Doodle.

Ghi chú[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Trong một nội dung bài viết đăng ngày 15/11/2006 bên trên Tạp chí Quê Hương, ngày sinh của bà được ghi là 08 mon 3 năm 1864.[1]
  2. ^ Ghi theo đuổi Nguyễn Đình Chiểu toàn tập (tập 2, Nhà xuất bạn dạng Đại học tập và Trung học tập có tính chuyên nghiệp, 1980, tr. 28) và Mai Huỳnh Hoa (Từ điển văn học, cỗ mới mẻ, tr. 1576). Bia mộ ghi bà "mất ngày 12 mon 12 năm Tân Dậu (1922), hưởng trọn lâu 58 tuổi"; ngày nay ứng âm lịch tuy nhiên không giống 1 năm.
  3. ^ Theo tục lệ ở Nam Sở, con cái đầu lòng kể loại nhị, nên tuy nhiên Sương Nguyệt Anh là phụ nữ loại tư nhập mái ấm gia đình, tuy nhiên được gọi là loại năm.
  4. ^ Có sách ghi thương hiệu Trình. Tại phía trên ghi theo đuổi Nguyễn Liên Phong vì như thế ông là kẻ sinh sống nằm trong thời với Sương Nguyệt Anh. Trong khi, ông còn cho thấy thêm thắt chi tiết: "Con gái ông Đồ Chiểu hình trạng nho nhã xót yếu đuối, tính nết điềm tịnh hiền khô lành lặn. Thuở nhỏ cô lấy ông xã, thương hiệu là thầy phó Tính, về ở theo đuổi quê ông xã bên trên chợ Rạch Miễu" (Điếu cổ hạ kim thi đua tập xuất bạn dạng 1915).
  5. ^ Toà biên soạn đặt điều bên trên số mái ấm 15 đàng Taberd (nay là đàng Nguyễn Du, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh). Chủ nhiệm là ông Henri Blanquière.
  6. ^ Cô Vinh lấy ông xã là ông Mai Bạch Ngọc (hay Mai Văn Ngọc), sinh một cô phụ nữ mệnh danh Mai Huỳnh Hoa nhũ danh Kim Ba, trong tương lai kết hôn với mái ấm hoạt động và sinh hoạt chủ yếu trị Phan Văn Hùm (1902-1946), người sáng tác Ngồi tù nhà đá lớn (1929)
  7. ^ Ngày tổn thất ghi theo đuổi bia mộ. Nhưng theo đuổi Mai Huỳnh Hoa thì bà tổn thất bên trên Ba Tri ngày 2 mon Chạp năm Canh Thân tức trăng tròn mon một năm 1921 (Từ điển Văn học, tập luyện 2. Nhà xuất bạn dạng KHXH, tr. 320)

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ “Nữ sĩ Sương Nguyệt Anh – mái ấm cây bút tờ báo phụ phái nữ đầu tiên”. Tạp chí Quê Hương bên trên Internet. Ngày 15 mon 11 năm 2006.
  2. ^ Theo Nguyễn Đình Chiểu toàn tập, tập luyện 1, tr. 28.
  3. ^ "Nguyễn chi thế phổ" tự Nguyễn Đình Chiểu biên soạn, Nguyễn Đình Huy (cha ông Chiểu) hiệu chủ yếu.
  4. ^ Denecke, Wiebke. “Shared Literary Heritage in the East Asian Sinographic Sphere”. Trong Denecke, Wiebke; Li, Wai-yee; Tian, Xiaofei (biên tập). The Oxford Handbook of Classical Chinese Literature (1000 BCE-900 CE). Oxford University Press. tr. 529.
  5. ^ Tường Khanh (19 mon 10 năm 2013). “Sương Nguyệt Anh - phái nữ mái ấm cây bút báo thứ nhất của Việt Nam”. Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
  6. ^ “Nữ sĩ Sương Nguyệt Anh – mái ấm cây bút tờ báo phụ phái nữ đầu tiên”. Tạp chí Quê Hương bên trên Internet. Ngày 15 mon 11 năm 2006.
  7. ^ Theo Nguyễn Ngọc Hiền, Nữ sĩ Việt Nam, Nhà xuất bạn dạng Thanh Niên, 2005, tr.478
  8. ^ Dẫn theo đuổi GS. Trịnh Vân Thanh, Thành ngữ danh nhân tự động điển, Nhà xuất bạn dạng Hồn Thiêng, TP. Sài Gòn, 1966, tr. 1161
  9. ^ “Dung mạo phái nữ sĩ Sương Nguyệt Anh và sự lầm lẫn Sương Nguyệt Ánh”. Báo Thanh niên.
  10. ^ Minh Đạo (15 mon 12 năm 2014). “Xin gọi đích thị thương hiệu Sương Nguyệt Anh”. Báo Lâm Đồng. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
  11. ^ “PHẢN ÁNH: ĐẬU XE LẤN CHIỀM LÒNG ĐƯỜNG VÀ VỈA HÈ TẠI ĐƯỜNG PHAN KẾ BÍNH VÀ ĐƯỜNG SƯƠNG NGUYỆT ÁNH, PHƯỜNG 9”. UBND Thành phố Vũng Tàu. 5 mon 3 năm 2021. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
  12. ^ Vũ Phượng (17 mon 10 năm 2016). “Người TP. Sài Gòn đang được gọi thương hiệu sai nhiều con phố nhưng mà ko biết”. Báo Thanh Niên. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
  13. ^ “Celebrating Sương Nguyệt Anh”. Google Doodle. Ngày 1 mon hai năm 2023. Bản gốc tàng trữ Ngày 1 mon hai năm 2023.
  14. ^ “Google Doodle tôn vinh Sương Nguyệt Anh - phái nữ mái ấm cây bút VN đầu tiên”. Báo Lao động. Ngày 1 mon hai năm 2023.
  15. ^ “Google vinh danh phái nữ sĩ Sương Nguyệt Anh”. VnExpress.net. Ngày 1 mon hai năm 2023.
  16. ^ “Hình vẽ Sương Nguyệt Anh của Google là sai lẫn?”. Báo Tuổi trẻ. Ngày 2 mon hai năm 2023.
  17. ^ “Google nài lỗi vì như thế sai hình hình họa phái nữ sĩ Sương Nguyệt Anh”. VnExpress.net. Ngày 2 mon hai năm 2023.
  18. ^ “Google nài lỗi vì như thế sai hình họa bà Sương Nguyệt Anh”. Báo Thanh niên. Ngày 2 mon hai năm 2023.
  19. ^ “Google nài lỗi vì như thế lấy hình họa giáo viên Gia Long thực hiện hình họa bà Sương Nguyệt Anh”. Báo Tuổi trẻ. Ngày 2 mon hai năm 2023.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

  • Sương Nguyệt Anh Lưu trữ 2006-10-07 bên trên Wayback Machine bên trên trang web của hội Phụ phái nữ VN
  • Sương Nguyệt Anh Lưu trữ 2011-12-09 bên trên Wayback Machine bên trên trang web của tỉnh Ga Tre